Zaznacz stronę

Każdy konsultant napotyka w swojej praktyce problemy, a rolą konsultanta jest w głównej mierze pomoc w znajdywaniu na nie odpowiedniego remedium. Lean Management zawiera wiele praktycznych narzędzi do skutecznego rozwiązywania problemów.

Jednym z nich jest Raport A3, który umożliwia poznanie istoty problemu, poprzez zastosowanie podejścia przekrojowego – poczynając od ustalenia jego definicji, poprzez analizę przyczyn i określenie planu działania, aż po standaryzację wprowadzonych usprawnień. Sama nazwa tego narzędzia wywodzi się ze standardowego formatu arkusza papieru o rozmiarach 11 x 17 cali, który wykorzystywany jest do opisania istoty danego problemu zgodnie z przyjętą strukturą.

Zatem czym dokładnie jest format A3?

Jest to:

  1. ustrukturyzowane narzędzie analizy problemów,
  2. narzędzie, którego efektem końcowym jest zwięzłe podsumowanie problemu i jego rozwiązania,
  3. podejście typu „Problem Solving”, oparte na cyklu Deminga – PDCA (Plan, Do, Check, Act),
  4. narzędzie komunikacji dla pracowników służące do raportowania problemów i proponowania usprawnień dla kierownictwa,
  5. instrument sztabu kierowniczego służący do ustrukturyzowania procesów związanych z usprawnieniami w przedsiębiorstwie,
  6. narzędzie, które może być wykorzystywane do niemalże każdego rodzaju problemu zidentyfikowanego w przedsiębiorstwie.

Rozpoczynając pracę z narzędziem A3, powinniśmy w pierwszej kolejności wyznaczyć lidera analizy problemu i zespół wspomagający. Sam arkusz A3 dzieli się na 8 sekcji, które można podzielić na 4 podgrupy, na podstawie wspomnianego już cyklu PDCA. Zgodnie ze schematem:

  1. W sekcji pierwszej arkusza definiujemy istotę problemu, w sposób zwięzły pokazując, jaki obszar dotknięty jest problemem i czym się on przejawia.
  2. Druga część arkusza poświęcona jest analizie problemu i priorytetyzacji jego elementów – w przypadku problemów złożonych. W tym miejscu staramy się dokładnie zidentyfikować miejsce powstania problemu, jego częstotliwość, skalę rozbieżności od przyjętego standardu itp. Najbardziej efektywną jest analiza problemu w miejscu jego powstania: GEMBA – idź, zobacz i zrozum.
  3. Wyznaczenie celu działania. W tym miejscu powinniśmy określić, co jest naszym celem, w jakim czasie chcemy go zrealizować i jaki stopień poprawy planujemy osiągnąć. Jest to również odpowiedni moment na zdefiniowanie wskaźnika lub wskaźników, którymi zmierzymy jakość wprowadzonych usprawnień.
  4. Analiza przyczyn źródłowych. W tym punkcie powinniśmy dokładnie przeanalizować, dlaczego dany problem się pojawia, określić jego podłoże. Powinniśmy w tym miejscu skorzystać z narzędzi typu 5W czy Diagram Ishikawy (analiza przyczyn i skutków). Co ważne – należy bazować na faktach, a nie opiniach, dlatego analiza powinna mieć miejsce jak najbliżej procesu którego dotyczy.
  5. Opracowanie środków zaradczych. W kolejnym punkcie określamy nasz plan działania. Konieczne jest zdefiniowanie szczegółowego planu oraz określenie tego kto, co i w jakim terminie musi wykonać, aby osiągnąć zamierzony cel – poprawę.
  6. Realizacja planu naprawczego. Aby móc zrealizować opisane przez nas zadania, możemy również posłużyć się narzędziami Lean. Niezbędnym elementem tego etapu jest regularne monitorowanie postępu realizowanych prac.
  7. Przedostatni krok zakłada weryfikację skuteczności przeprowadzonych działań i usprawnień. Bazą do ich weryfikacji mogą być wcześniej ustalone wskaźniki KPI. Istotne jest, aby przeanalizować również, czy wszystkie zamierzone cele zostały osiągnięte. Warto sprawdzić co nie zostało zrealizowane w 100% zgodnie z planem, co możemy zrobić, aby uniknąć ewentualnych błędów w przyszłości i co możemy ulepszyć. Jeżeli wyniki okażą się być poniżej naszych oczekiwań, powinniśmy przeprowadzić kolejny cykl pracy zgodnie z metodą A3.
  8. Standaryzacja. Zwieńczeniem naszej pracy powinno być zachowanie opracowanych zmian jako nowego standardu pracy. Musi on zostać opracowany tak, aby inne osoby były w stanie go zrozumieć, użyć i utrzymać.

Przydatne wskazówki.
Kluczowymi elementami dla formatu A3 są następujące elementy:

  1. czytelność celu i formy schematu nie tylko dla jego moderatora, ale także dla całego zespołu projektowego,
  2. wizualna przejrzystość i zwięzłość – format nie powinien zawierać zbyt dużo informacji,
  3. cel i sposób pomiaru skuteczności przeprowadzonych prac,
  4. skuteczność w rozwiązaniu analizowanego problemu,
  5. angażowanie organizacji.

Należy pamiętać, że:

  • Format A3 nie powinien być używany jako wzorzec do rozwiązywania wszystkich problemów.
  • Jedna metoda rozwiązywania problemów zwykle nie stanowi złotego środka w przypadku każdego rodzaju trudności, dlatego warto korzystać z wielu narzędzi.
  • Samo wypełnienie formularza A3 nie spowoduje, że problem sam zostanie rozwiązany i nie zwalnia z analitycznego  myślenia.
  • Format A3 nie jest formularzem do wypełnienia, ale formą ustrukturyzowanego procesu myślenia.

Zachęcamy zatem do skorzystania z narzędzia A3 i próbie podejścia do problemów w usystematyzowany sposób, realizując działania zgodnie z zaproponowanym schematem. Być może nie wszystkie problemy uda się rozwiązać w 100% zgodnie z oczekiwaniami, ale na pewno dobra metoda jest pierwszym krokiem do osiągnięcia tego celu.